تفاوت‌های استانی در عزاداری؛ از گِل‌مالی لرستانی‌ها تا نخل‌برداری یزدی‌ها
این روزها عزاداری ملی مرکزیت ندارد. حتی در جاهایی مثل مشهد که قبر امام معصوم علیه السلام قرار دارد، عاشورا از شلوغ ترین روزهای حرم مطهر نیست. از آنجایی که عاشورا موضوعی نسبتاً مورد قبول همه است و تصاویر قابل پردازش هستند، مراسم ویژه ای در سراسر کشور دارند.
به همین دلیل است که مردم قصد دارند در روز عاشورا در هر کجا که زندگی می کنند به شهر یا روستای خود بروند. در میان همه مراسم ملی و مذهبی این ویژگی به عاشورا اختصاص دارد. بنابراین ناگفته نماند که جشن های عاشورا و محرم جدای از جنبه مذهبی، به بخشی از فرهنگ مردمی در نقاط مختلف کشور تبدیل شده است.
در این مراسم مذهبی فولکلور، بیشترین تفاوت های منطقه ای در استان های مختلف و حتی در شهرها و روستاهای مختلف بر اساس نام پگال وحد حسین مربوط به وی رخ می دهد. سینه جنوبی خود تصویری از واقعه عاشورا است که برای بینندگان سراسر جهان قابل مشاهده است. با حرکات موزون و ناله های خوش آهنگ و آوازی زیبا با لهجه شیرین جنوبی.
لجن مالی لرستان و مراسم بسیار سنگین تهیه آن و به خاک بستن در روز عاشورا و عزاداری لری که با سر و دهن گلی انجام می شود فقط مختص لرها است و از چند مورد چشم پوشی می شود. لری. اینها جلوه های ویژه هستند. که هنگام فیلمبرداری علاوه بر جنبه مذهبی، رنگ تصویر مهمی نیز دارد.
همچنین در استان یزد مراسم نخل برداری یا همان سینه زنی منظم آنهاست که هر ساله در مسجد هجیره انجام می شود. می توان آن را از ویژگی های جشن های محرم در کم و بیش روستاها و شهرها دانست.
بازگشت سالانه اکثریت جامعه به کانون تولدشان و احیای این فولکلور مذهبی، نشانه آن است که دین در سطحی عمیق تر از باور کنونی بر زندگی و قلب مردم اثر می گذارد و هویت ملی و منطقه ای پیدا کرده است.
اگر گفته شود امام حسین و مراسم محرم و عاشورا تسبیح عامیانه ایرانی است که پیروان سایر ادیان و مذاهب را نیز در بر می گیرد، ادعای نادرستی نیست. مهمتر از آن، این فرهنگ دینی و اجتماعی ریشه در تاریخ دارد و حکومت ها – چه حکومت های جمهوری اسلامی و چه در دوران رژیم پهلوی و چه منادیان امروز نفرت مذهبی – تأثیر چندانی، چه مثبت و چه منفی از خود بر جای گذاشته اند. در مورد فرهنگ
* منتشر شده در سایت جماران/ سه شنبه 20 مرداد 1401