نحوه ریکاوری هارد اکسترنال
۷ باور غلط درباره ریکاوری هارد که اطلاعات شما را به خطر می‌اندازد⭐
در طی چندین سالی که در صنعت بازیابی اطلاعات هارد فعالیت کردیم، مشتریان زیادی داشتیم که بر اثر داشتن باور‌های اشتباهی درمورد عملکرد هارد و بی اطلاعی از مسائل فنی و تخصصی ریکاوری هارد اکسترنال adata و سایر برندهای هارد، موجب ازبین رفتن اطلاعات ارزشمند خود شده بودند. در این مقاله ۷ تا از رایج‌ترین این باور غلط ریکاوری اطلاعات را گلچین کردیم و بطور مختصر و مفید بررسی کردیم.
1. هاردهای SSD نسبت به هاردهای HDD قابل اطمینان‌تر هستند.
هاردهای SSD هیچ قطعه متحرک مکانیکی ندارند به همین دلیل آن‌ها کمتر دچار خرابی‌های فیزیکی میشوند. از نظر قابلیت اطمینان، آن‌ها قابل اعتماد‌تر هستند. اما این حرف به عوامل مختلفی بستگی دارد که از این بین می‌توان به عادات ذخیره سازی کاربر و روش جمع آوری زباله (garbage collection) اس اس دی اشاره کرد.
باید به این نکته اشاره کنم که تمام دستگاه‌های ذخیره‌سازی یک عمر مفید و یک عمر کلی دارند و در نهایت تمام این دستگاه‌ها خراب خواهند شد. هاردهای SSD غالبا نسبت به هاردهای HDD به خرابی دیتا حساس‌تر هستند و مطمئنا نسبت به انواع مختلف از نابودی اطلاعات ناشی از اشتباهات کاربری حساس‌تر هستند. نکته مهم این است که اگر اطلاعات مهم دارید مطمئن شوید که حداقل در دو دستگاه مختلف آن‌ها را ذخیره کرده‌اید و درواقع بک‌آپ گیری مداوم انجام دهید.
2. با قراردادن هارد در فریزر می‌توانید اطلاعات را ریکاوری کنید.
این باور غلط ریکاوری اطلاعات به طور گسترده در بازار بازیابی اطلاعات هارد و بازیابی مموری کارت رایج شده است. بسیاری از خرابی‌های هارد به علت خراب شدن هِد اتفاق می‌افتد. با فریز کردن یک هارد می‌توانید هد‌ها را به هم بچسبانید بعد قبل از بازگشت هارد به دمای اتاق خیلی سریع اطلاعات را کپی کنید.
قدیم این تکنیک زیاد عجیب و غریب نبود. اواخر دهه ۱۹۹۰ بسیاری از آزمایشگاه‌های بازیابی اطلاعات برای فریز کردن هاردها از فریزر‌های تخصصی استفاده می‌کردند اما در حال حاضر ما از فریزر‌مان فقط برای یخ درست کردن استفاده می‌کنیم.
فریز کردن هارد باعث ایجاد مشکلات جدی دیگری می‌شود و این یک باور غلط ریکاوری اطلاعات است لازمه بدانید این افرادی که سعی دارند از ترفند فریز کردن استفاده کنند معمولا به خنک کننده‌های خاصی که برای این هدف طراحی شده‌اند دسترسی ندارند. شما با قرار دادن هارد در فریزر؛ دستگاه خود را در معرض رطوبت قرار می‌دهید که با کاهش دمای هارد مشکلاتی ایجاد می‌کند.
اگر در هارد اکسترنال یا اینترنال خود خرابی فیزیکی مشاهده می‌کنید هارد خود را روشن نکنید و هرگز آن را در فریزر (یا اجاق گاز، مایکروویو یا هر وسیله دیگری که برای مواد غذایی طراحی شده است) قرار ندهید و در صورتی که اطلاعات مهمی داخل هارد دارید آن را به یک شرکت ریکاوری اطلاعات قابل اعتماد ببرید.
3. مراکز بازیابی اطلاعات دولتی بهتر از بخش خصوصی هستند.
این مورد که خدمتتان عرض می‌کنم مربوط به بازار‌های خارجی هست، زیرا در بازار ریکاوری اطلاعات ایران مرکز بازیابی اطلاعات دواتی وجود ندارد. برخی از افراد فکر می‌کنند چون مراکز دولتی بودجه‌های بیشتری نسبت به بخش خصوصی دارند دارای تجهیزات و فناوری پیشرفت‌تر از شرکت‌های خصوصی دارند.
البته حرفی در این مورد نیست که این مراکز دولتی تجهیزات خوبی دارند، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که اکثر این تجهیزات ریکاوری توسط بخش خصوصی تولید شده‌اند و این را می‌رساند که اکثر تحقیقات در زمینه بازیابی اطلاعات توسط شرکت‌های خصوصی انجام میشوند. بالاخره شرکت‌های بخش خصوصی باید یک مزیت رقابتی نسبت به این سازمان‌هایی که ظاهرا قدرت بیشتری دارند داشته باشند.
در دیتاریکاوری ایران تمام مهندسین ما روش های روز و همچنین در زمینه‌های روز دنیا تحقیقات انجام می‌دهند تا بتوانیم نیاز‌های بازار را برطرف کنیم. فلش ریکاوری دیتاریکاوری ایران نیز با بهترین تجهیزات روز انجام می شود.
4. وقتی که اطلاعات حذف میشوند برای همیشه از بین می‌روند.
صحت این موضوع به سیستم عامل، سیستم فایل، نوع رسانه و دستکاری‌های انجام شده بستگی دارد اما به طور کلی فایل‌های حذف شده قابل بازیابی هستند. وقتی که شما یک فایل را از هارد پاک می‌کنید هارد شما این فضا را به عنوان “Available” علامت گذاری می‌کند.
وقتی هارد نیاز به نوشتن اطلاعات بیشتری پیدا می‌کند روی فضاهایی که با “Available” علامت گذاری شده‌اند می‌نویسد و فایل‌های حذف شده برای همیشه از بین می‌روند. بنابراین اگر شما به صورت تصادفی فایل مهمی را پاک می‌کنید. بهترین کار این است که سیستم خود را خاموش کنید و هارد را جدا کنید و به یک متخصص مراجعه کنید.
5. من می‌توانم در خانه از نرم‌افزار ریکاوری اطلاعات برای بازیابی هر چیزی استفاده کنم.
اگر شما نرم‌افزار بازیابی اطلاعات را در دستگاهی که به صورت فیزیکی آسیب دیده است اجرا کنید این‌کار منجر به ایجاد آسیب‌های جدی در هارد می‌شود و رنود ریکاوری اطلاعات را پیچیده‌تر بلکه ناممکن می‌کنید. برای تاکید بر این گفته ما عکسی از هارد دیسک یکی از مشتریان‌مان را در زیر قرار می‌دهیم که موجب آسیب‌هایی به هارد شده است. آن دایره‌هایی که می‌بینید مواد مغناطیسی از بین رفته هستند که توسط هِد هارد و نوشتن پاک شده‌اند.
در صورت وقوع چنین مشکلی دیتای شما برای همیشه از هارد حذف میشوند و هیچ تکنیک بازیابی اطلاعاتی نمی‌تواند اطلاعات شما را برگرداند. در اینجا باید توجه داشته باشید که برخی از خرابی‌های فیزیکی هارد علائمی ندارند و برخی از کاربران بعد از دریافت پیغام‌های خطا متوجه این موضوع خواهند شد.
6. شرکت‌های بازیابی اطلاعات همیشه می‌توانند هاردها را تعمیر می‌کنند.
مراکز بازیابی اطلاعات تنها در شرایط خاصی می‌توانند از تکنیک‌های بازیابی اطلاعات برای تعمیر هارد استفاده کنند. این مراکز معمولا اگر هارد دچار آسیب سخت‌افزاری شده باشند ابتدا بخش آسیب دیده هارد را تعمیر یا تعویض می‌کنند و سپس به ریکاوری اطلاعات می‌پردازند.
بسیاری از افرادی که هاردشان خراب می‌شود با این امید به مراکز تعمیر و ریکاوری مراجعه می‌کنند فکر می‌کنند که هاردها مانند هر وسیله دیگری اگر تعمیر شود دوباره تا مدت ها کار خواهد کرد.
متاسفانه درمورد هارد این وضعیت استثنا است و معمولا هارد‌هایی که به تعمیر می‌رسند اصلا پایدار نیستند و بعد از مدت کوتاهی ممکن است به همان حالت قبلی یا حتی بد‌تر (تمام اطلاعات داخلش از بین برود و دیگر قابل بازیابی نباشد) برگردد. بنابراین معمولا هارد‌هایی پروسه تعمیر را طی می‌کنند که نیاز به بازیابی اطلاعات داشته باشد چون صرفا لازمه بکار بیافتند تا با استفاده از دستگاه‌های ریکاوری دیتا استخراج شود.
7. یک RAID با افزونگی کافی به همان اندازه سیاست بکاپ موثر است.
RAID به سیستم‌های مختلف امکان کار کردن در کنار هم را می‌دهد و امکان دسترسی سریع‌تر به اطلاعات و محافظت بیشتر در مقابل خرابی‌ها را فراهم می کند. اکثر سرورها از برخی فرم های RAID استفاده می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که خرابی هارد دیسک تاثیری در عملکرد سیستم ندارد.
RAID و فناوری‌های چند دیسکی مشابه مثل SAN می‌توانند افزونگی مجازی نامحدودی را به وجود بیاورند. با این حال یک گفته مهم در میان متخصصان IT وجود دارد : در RAID می‌توانیم عملیات بکاپ گیری را انجام دهیم. آرایه‌ها به طور منظم خراب میشوند و هنگامی که خرابی رخ می‌دهد می‌تواند نتایج فاجعه آمیزی را به بار آورد (اطلاعات ازبین بروند). همیشه از آرایه‌های RAID و هر سیستم مهمی که دارید به طور منظم بکاپ بگیرید.
چه زمانی بازیابی اطلاعات هارد غیرممکن می‌شود؟ | نابودی اطلاعات برای همیشه
در چه صورت بازیابی اطلاعات غیرممکن است؟ جواب این سوال خیلی هم پیچیده نیست. در اکثر موارد بازیابی اطلاعات یکی از گزینه‌هایی است که برای جلوگیری از دست رفتن اطلاعات می‌توان انجام داد. اما شاید برایتان پیش آمده که جهت بازیابی اطلاعات هارد خود اقدام کرده باشید و متخصص گفته بازیابی اطلاعات غیرممکن است.
باید بگوییم طبق برآوردهای آماری تا ۳۰درصد مورادی که برای بازیابی اطلاعات خود مراجعه می‌کنند با این مشکل روبرو هستند که امکان بازیابی اطلاعات برای همیشه از دست رفته و کاری نمی‌شه کرد.
حال باید بپرسیم چه اتفاقی برای هارد و اطلاعات من افتاده که ریکاوری اطلاعات من را غیرممکن کرده؟ شاید خود شما با دستکاری‌های ناشیانه باعث این مشکل بزرگ شدید.
آیا می‌توان بازیابی اطلاعات غیرممکن کرد؟
و اما گاهی، کاربران خود دنبال راهکارهایی هستند تا به جواب برخی کنجکاوی‌ها یا سوالات خود برسند از قبیل:
- چگونه هارد را برای همیشه فرمت و غیر قابل ریکاوری کنیم؟
- چگونه هارد را فرمت کنیم که ریکاوری نشود؟
- چگونه هارد کامپیوتر را بسوزانیم؟
جواب این سوالات و پیدا کردن راهکار این موارد برای افرادی است که دنبال این هستند که بدانند نحوه جلوگیری از ریکاوری هارد چگونه است و به طور خود آگاه می‌خواهند برای همیشه و دائم اطلاعات خود را از بین ببرند تا مشکل امنیت اطلاعات پیدا نکنند.
چه زمانی بازیابی اطلاعات غیرممکن است؟
خوب حالا که فهمیدیم برخی اوقات شرایطی بوجود می‌آید که بازیابی اطلاعات می‌تواند غیرممکن باشد، در ادامه بیشتر در مورد این شرایط صحبت خواهیم کرد:
· آسیب‌های شدید هارد دیسک در اثر ضربه
هارد دیسک‌ها اطلاعات را روی پلاترها که از دیسک‌های سرامیکی، شیشه‌ای و یک لایه نازک از مواد مغناطیسی ساخته شده‌اند ذخیره می‌کند. ماده مغناطیسی داده‌های واقعی را ذخیره می‌کنند و هنگامی که به طور فیزیکی به سطح دیسک آسیب وارد شود مثل خط افتادن رو دیسک، هارد غیرقابل ریکاوری خواهد بود.
این اتفاق زمانی می‌افتد که در اثر ضربه یا تکان های عمدی یا غیرعمدی هدهای خواندن و نوشتن در تماس با پلاترها قرار بگیرند و هارد با هد خراب به عملیات خود ادامه دهد، این مسئله باعث آسیب شدید فیزیکی به هارد می‌شود. معمولا هاردهای اکسترنال و لپ‌تاپ بیشتر در معرض این خطر هستند و در چنین مواقعی ممکن است بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال یا لپ‌تاپ با مشکلات جدی روبرو شود.
· غیرقابل ریکاوری شدن در اثر سوختن هارد
علاوه‌بر این آتش می‌تواند به مواد مغناطیسی آسیب برساند و می‌تواند به طور دائم اطلاعات را از بین ببرید. اگر هارد شما در موقعیت آتش گرفتن یا سوختن قرار گرفته است از کار با آن خودداری کنید و بلافاصله با یک شرکت بازیابی اطلاعات حرفه‌ای و مطمئن تماس بگیرید.
به همین دلیل است که ما به مشتریان خود توصیه می‌کنیم به محض مشاهده اولین علائم خرابی فیزیکی؛ سیستم را خاموش کنید و با هارد کار نکنید. اگر صداهایی را می‌شونید و یا شاهد خرابی‌های زیادی هستید احتمالا دچار خرابی سخت‌افزاری شده‌اید. برای این که بازیابی اطلاعات موفقی داشته باشید هارد دیسک خود را بلافاصله خاموش کنید. در صورت لزوم سیستم را از پریز برق جدا کنید. هرچی به مدت بیشتری با هارد خراب کار کنید احتمال آسیب دیدن آن بیشتر می‌شود.
· اور رایت کردن یا همان باز نویسی اطلاعات
با پاک کردن یک فایل از سیستم بلافاصله از هارد دیسک پاک نمی‌شود. هارد به طور معمول فضای اشغال شده توسط فایل را علامت گذاری می‌کند و در دفعات بعدی داده‌هایی را روی آن بازنویسی می‌کند. چرا؟ خب اگر هارد دیسک بلافاصله رونویسی اطلاعات را انجام دهد به فرآیند‌های بیشتری نیاز خواهد بود، سیستم دلیلی ندارد فورا فایل را از بین ببرد و انرژی و قدرت پردازشی بیشتری را صرف کند. در اکثر مواقع مهندسین بازیابی اطلاعات ریکام ریکاوری می‌توانند فایل‌های حذف شده را به صورت جزئی یا کامل ریکاوری کنند.
با این وجود هر چه کامپیوتر به صورت طولانی‌تری کار کند احتمال رونویسی اطلاعات بیشتر خواهد بود که این به معنای از دست دادن همیشگی اطلاعات می‌باشد. سیستم‌ها دائما اطلاعات را می‌خوانند و می‌نویسند بنابراین اگر به طور تصادفی فایل یا فایل‌هایی را حذف کردید سیستم خود را فورا خاموش کنید و هارد خود را به یک مرکزی ریکاوری اطلاعات ببرید.
· پاک شدن اطلاعات از هارد SSD
هارد SSD به شکل متفاوتی کار می‌کند و نحوه کار آن شبیه به هارد دیسک مکانیکی نیست، بنابراین وقتی که داده‌ای از این هاردها پاک می‌شود معمولا بلافاصله از بین می‌روند.
حتی اگر فکر می‌کنید هارد دیسک شما در یکی از سناریوهای بالا قرار گرفته است باز هم ممکن است اطلاعات شما قابل بازیابی باشد. عامل‌های دیگری وجود دارند که می‌توانند روی سناریوهای خاص بازیابی اطلاعات تاثیر بگذارند، به طور مثال اطلاعات حذف شده از هارد SSD ممکن است در جای دیگری از هارد یا در حافظه کش وجود داشته باشد و هارد دیسکی که توسط برخی از شرکت‌ها بازیابی اطلاعات آن غیر ممکن اعلام شده است با تجهیزات بهتری قابل بازیابی باشد.
چطور بازیابی اطلاعات غیرممکن می‌شود؟
شاید بتوان این سوال را جور دیگری هم مطرح کرد، مثلا چگونه هارد را غیر قابل ریکاوری کنیم؟ در هر صورت به جز مورادی که در بالا اشاره شد چه عمدا چه سهوا هر کدام از کارهای زیر را انجام دهید ممکن است دیگر برای همیشه بازیابی اطلاعات غیر ممکن شود:
- باز کردن درب هارد توسط افراد ناشی و در فضای باز
- جابجا کردن برد هارد ها با هم
- Wipe کردن هارد دیسک
- استفاده از نرم افزارهای رایگان و کرکی ریکاوری
- نوسان برق هنگام اتصال کابل هارد اکسترنال
- اگر از سرور استفاده می‌کنید: بازسازی ساختار RAID
- دستکاری هارد توسط افراد غیر متخصص و ناشی
حرف آخر
مهندسین ما اطلاعات هاردهای سوخته یا ضربه خورده را بازیابی کرده‌اند و حتی در برخی موارد فایل‌هایی که توسط بدافزارها و باج افزارها به طور عمد خراب، قفل گذاری و یا حذف شده‌اند را ریکاوری می‌کنند.
فناوری بازیابی اطلاعات امروزی فوق العاده و باور نکردنی است، اگر با سناریویی مواجه شده‌اید که به طور جدی اطلاعات شما را از بین برده است می‌توانید با مشاورین ریکام ریکاوری تماس بگیرید و برای ارزیابی و بررسی هارد خود اقدام کنید. با این وجود برخی شرایط سخت وجود دارد که می‌تواند بازیابی اطلاعات را غیر ممکن سازد.